یزدفردا "حمام خان كه در مجموعهي خان، همجوار با مدرسه و مسجد ملااسماعيل بنا شده است، به دورهي قاجار تعلق دارد.
به گزارش سرویس معرفی میراث فرهنگی و گردشگری یزدفردا:معمار هنرمند بنا براي ساخت حمام خان با چيرهدستي تمام از سيستم تويزه استفاده و همهي سقفها را روي تويزه اجرا كرده است كه مصداق روشن فن در فضاي سربينه با تركيب چهار ستون مربع و يك پوشش ديده ميشود. مساحت اين حمام يكهزار و 170 متر مربع با زيربناي 900 متر مربع است و جنس ديوارها از سنگ يا آجر با اندود شفتهي آهك است؛ روي ديوارهاي نبش شاهنشين در بدو ورودي حمام، آثاري از نقاشيهاي مربوط به اواخر دورهي قاجار ديده ميشوند كه متاثر از شاهنامهاند. در مصالح بهكار رفته در حمام، سنگ در شالوده، كفسازي، قرنيزها، حوضها و قرينهها، آجر در ساختمان، ستونها، ديوارسازي، جرزها و تيغههاي سقف و خشت در ساختن ديوارها، سقف فضاي پشتيباني، گاورو و طويله استفاده شده است. اين بنا شامل ورودي، دالان، سربينه، مياندر، گرمخانه، خزينه، تون، گاورو، فضاي پشتيباني سرويس و استخر است كه هر كدام كاربردهايي دارند.
دالان، فضايي است كه در واقع، سلسله مراتب ورودي، خروجي و سربينه را ايجاد ميكند و سربينه، فضايي وسيع و سرپوشيده براي پوشيدن لباس و آماده شدن براي ورود به گرمخانه است. مياندر نيز فضايي بين سربينه و گرمخانه است كه گرمخانه نيز خود فضايي تقريبا شبيه سربينه دارد؛ گرمخانه چهار ستون در وسط و دو سقف گنبديشكل دارد كه دور تا دور ستونها را احاطه كردهاند. استخر، فضايي سرپوشيده و نسبتا بزرگ براي استحمام است كه توسط شاهنشين با گرمخانه ارتباط دارد. خزينه نيز فضايي سرپوشيده است كه در حد فاصل گرمخانه و تون كه پر از آب گرم است، قرار دارد و براي استحمام استفاده ميشده است. تون نيز زيرزميني دخمهمانند در كنار قرينهي آب گرم است كه براي سوختن هيزم باهدف گرم كردن آب از آن استفاده ميشده و گاورو نيز فضايي باريك، دراز و شيبدار است كه براي حركت گاو و كشيدن آب از چاه استفاده ميشده است. اكنون اين حمام تحت كاربري رستوران سنتي، پذيراي مهمانان شهر كويري يزد است.
یزدفردا
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
شنبه 01,فوریه,2025